Yn fjoer en flam fanwegen in feestsigaar.
Twa jier sûnder doarpsfeest, sûnder tinte, sûnder folkssjonger Lytse Hille, sûnder sigaarsmookwedstyd. Ik wie it smoken al hast ferleard. Mar einlings kin it fjoerke wer brâne. Sûnder euvelmoed sykje ik in plakje op it poadium op in net al te wibelich stuoltsje, skean ûnder it buordsje Smoken ferbearn. Sûnder euvelmoed lit ik my de feestsigaar oanstekke troch Jelle en wurdt der in fergees pilske foar my del setten troch Hindrik. Sûnder euvelmoed sakje ik yn de noch altyd fertroude konsintraasje fan in foarsichtich haaltsje oan ‘e sigaar, in swolchje bier (om de lippen ôf te kuoljen) en it stille stoarjen nei de feestfierders dy’t harren opstoke litte troch Lytse - waar zijn die handjes - Hille.
Hy is krompen. Nee, net de sigaar. Mar Lytse Hille. Nei trije jier sjocht men de ferskillen better dan yn it fertroude ritme fan alle jierren in kear. Letter hear ik dat der bot ôffallen is. Sjochst wol, ik bin en bliuw in observator, in notysjeman.
Hawar, de sigaar. De keunst is jo net ôfliede te litten troch grapkes fan buorman Jan of de himelske blikken fan in tefreden smookster fierderop. Alles draait yn dit heal oerke mar om ien ding: de jiske. It earste kertier giet noch. Dêrnei moast ûnderút sitten gean. De hân mei de sigaar moat op in bepaald stuit sa ticht mooglik by de mûle bliuwe. Dus ûnderút en de earm op it boarst, dat is myn taktyk. Eltse beweging, elts triljen, elts siichje kin fataal wêze. Dan is’t gjin spultsje mear mar in grouwe, 15 sintimeter lange jiskekegel dy’t omdonderet op eigen kop. En soks is letterlik gjin gesicht.
Jierren lang haw ik my de sigaar oanstekke litten troch dûmny Wim Stougie. It wie syn fêste putsje op it doarpsfeest. Seachst him genietsjen. Hy hie der bot aardichheid oan. Hy twittere in soad, ek altyd oer it doarpsfeest. Sette de merke, rjocht foar syn hûs oer, op tongersdeitemiddei mei in protte leven útein, dan tweette Wim: En we zijn begonnen!
Hy wie de digitale doarpsomropper fan Eastermar. Wim libbet net mear mar kinst syn tweets noch altyd lêze. Sa bliuwt der dochs in bytsje ûnder ús.
In moai skoftsje sit ik goed yn de wedstryd. Lit my net fan de wiis bringe. Mar dan ynienen is’t dien. De kegel trille al wat. Dy lêste haal wie dus fataal. Jiske oer de noas, it kin, de klean. In hastich ôfklopjen en oerein. De saakkundige sjuery, Evert en Halbe komme del mei in digitale skûfmaat om it stompke op te mjitten. Of yn myn gefaltsje: de stomp.
Myn buorman Michel smookt himsels alle jierren yn ‘e prizen. Ik noch nea. Dat freget om in ferklearring mar dy is der net. Der moatte domwei ek middenmotors wêze. Oars binne der gjin winners. Sa’n spultsje is’t.
As treast mei ik justjes letter de beker even fêsthâlde. It binne altyd sympatike minsken dy’t de sigaarsmookwedstryd winne. Dy gunne in oar ek in feestje. Ik hie de beker graach foar’t rút sette wold lyk as in goeie keatser de oerwinningskrâns oan ‘e doar spikeret. Sjoch, hjir wennet in winner. Dat is ek de reden wêrom ik eartiids, lang ferlyn Winner sjek smookte. Jo wolle ommers gjin loser wêze.
In pear dagen nei it doarpsfeest. Ik krij ferskynsels; de holle wurdt fjoerhjit, it grutte hoastjen set útein. Ik bin de klos, ik bin de sjaak, ik bin de sigaar!
Wis’t wa’t dy besmet hat, wurdt my frege? Ik doch myn eigen kontaktûndersyk en fyn al gau-eftich de boarne. Want it is sa, it Eastermarder doarpsfeest is in feest fan tradysjes. Der mei eins neat oan it programma feroarje. In oar merk bier, in oare sjonger op sneontemiddei; dat kin samar net. Al jierren is it soarte sigaren dêrom fêste prik. Dy moatte perfoarst altyd it selde type wêze: Corona.
Reacties